Frank szwajcarski jest oficjalnym środkiem płatniczym w Szwajcarii i Liechtensteinie, a także we włoskiej enklawie Campione d’Italia, choć w niektórych kantonach akceptowane są także płatności w euro. Na wszystkich banknotach franka szwajcarskiego znajdują się cztery języki narodowe Szwajcarii – niemiecki, retoromański, francuski i włoski.
Ostatni frank w Europie
Pierwszy frank, na równi z frankiem francuskim, został wprowadzony w 1798 r. przez Republikę Helwecką po tym, jak w 26 kantonach Szwajcarii pojawiło się około 860 różnych monet. Oficjalny frank szwajcarski, który znamy dzisiaj, został jednak wprowadzony dopiero w 1850 r., kiedy ogłoszono, że prawo do emitowania pieniędzy w Szwajcarii będzie miał tylko rząd federalny.
Do roku 1920 Szwajcaria wraz z Belgią, Francją i Włochami tworzyła Łacińską Unię Monetarną, której waluty były powiązane z ceną srebra. Później, w latach 70., cena franka została powiązana z ceną złota, co trwało aż do 2000 roku.
Szwajcaria jest jedynym krajem, który nadal emituje i używa franków w Europie. Inne kraje europejskie, które wcześniej używały franków jako oficjalnej waluty – Francja, Belgia i Luksemburg – ostatecznie przyjęły euro.
Najnowsza, dziewiąta, seria banknotów szwajcarskich została wprowadzona do obiegu w kwietniu 2016 r., a jej znakiem rozpoznawczym jest, pierwszy w historii, brak wizerunków ludzkich twarzy. Motywem przewodnim nowej serii banknotów są natomiast „różne oblicza Szwajcarii”. Każdy z banknotów ma inny motyw; 10 CHF – czas, 20 CHF – światło, 50 CHF – wiatr, 100 CHF – woda, 200 CHF – materia oraz 1000 CHF – język. Co istotne, banknot 1000 frankowy został wyemitowany w marcu 2019 roku i należy do banknotów o najwyższej wartości na świecie. Jest to szczególnie ciekawe, gdyż inne kraje stopniowo wycofują swoje banknoty o wysokich nominałach. Większość państw europejskich przestało produkować banknoty o wartości 500 euro jeszcze w 2016 r., aby pomóc w ograniczeniu przestępczości, np. uchylaniu się od płacenia podatków, czy finansowaniu terroryzmu. Szwajcarzy natomiast przeciwstawiają się międzynarodowym trendom i unowocześniają swoje banknoty, w szczególności te o najwyższych nominałach. Co jest tego przyczyną? Dlaczego Szwajcarzy tak bardzo kochają banknoty?
Waluta dumą narodową Szwajcarów
Po pierwsze, Szwajcarzy bardzo cenią sobie anonimowość i wolność, jaką daje im gotówka oraz to, że korzystanie z niej pozwala im łatwiej śledzić wydatki. Po drugie, jak wynika z badań socjologów, jest to zjawisko kulturowe. Szwajcarzy identyfikują się z gotówką po części z powodu tego, jak widzą siebie. To naród, który ceni prywatność i nie lubi, gdy ktoś mówi mu, co ma robić. Postrzegają się jako inni niż ich europejscy sąsiedzi i pilnie strzegą tych tradycji, które ich wyróżniają, takich jak języki, system polityczny czy właśnie waluta. A mają z czego być dumni. Frank szwajcarski to obecnie jedna z podstawowych walut wymienialnych świata (obok euro, dolara i jena), a to dzięki stabilności politycznej, rozsądnej polityce monetarnej oraz stabilnej gospodarce.
Natomiast dla obcokrajowców zarabiających we frankach, szwajcarska waluta ma jeszcze jedną, istotną zaletę: wysoki kurs, który w szczytowym momencie (w październiku 2022 roku) osiągnął zawrotną cenę 5,12 złotego. Oznacza to, że praca w Szwajcarii, to obecnie szansa na zarobienie i zaoszczędzenie znacznej sumy pieniędzy, mimo niezmiennie wysokich kosztów utrzymania.
